سیده مسعوده میر مسعودی: عضو هیئت تحریریه
مذاکرات صلح سوریه با میزبانی قزاقستان در آستانه با پیشنهاد روسیه انجام شد.بانیان این نشست روسیه ، ترکیه،ایران وموافقان و مخالفان دولت سوریه بودند.نشست هرچند به کندی پیش می رفت ولی توانست اولین بیانیه صلح را ارائه دهد که در آن تاکید براین بود که بحران سوریه راه حل نظامی نداردو در حقیقت این نشست مبنایی موثربرای گفتگوهای مستقیم دولت سوریه و مخالفان آن مطابق با قطعنامه۲۲۵۴ شورای امنیت سازمان ملل متحد بود .دور بعدی این مذاکرات در ۸ فوریه ۲۰۱۷تحت نظارت سازمان ملل متحد خواهد بود که مورد قبول هم موافقان و هم مخالقان دولت اسد است.در تحلیل این موضوع چند سوال اساسی مورد توجه است که:
روسیه در این نشست بدنبال چیست؟
آیا میزبانی قزاقستان می تواند معنادار باشد ؟
ودر جواب سوالات این فرضیه احتمالی شکل می گیرد:
نشست صلح سوریه در آستانه با پیشنهاد روسیه می تواند برای روسیه که در بحران های قبلی و با هجوم رسانه های غربی پرستیژ خود را به عنوان یک کشور مهاجم، تضعیف کرده، راتصحیح کند. اجرای این نشست در "خارج نزدیک" روسیه، سیگنالهای مثبتی را به کشورهای حیاط خلوت روسیه داد، هم چنین عدم وجود پررنگ آمریکا و اتحادیه اروپا فرایند گسترش ناتو و دموکراسی به شرق را برای این کشورها مخدوش نمود.
روسیه در دهه اخیر برای ناظران جهانی همیشه با قدرت سخت و نظامی نمایش داده شده بود در بحران کریمه این کشور به عنوان یک کشور مهاجم که سعی در تهاجم به کشورهای جدا شده با حربه هویت روسی دارد، شناخته شده بود.قزاقستان یکی از کشورهای بجا مانده از شوروی سابق ودر حقیقت یکی از پازل های خارج نزدیک روسیه محسوب می شود.ودر دکترین روسیه نیز به عنوان یکی از سدهای دفاعی روسیه وهمچنین جزو منافع حیاتی روسیه قلمداد می شود.
این نشست در حقیقت از سر گیری دوباره مذاکرات صلح سوریه بود که در ژنو برنامه ریزی شده واز هفت ماه پیش با کار شکنی گروه های مسلح تحت الحمایه کشورهای ضد سوری مثل عربستان متوقف شده بود
روسیه از این نشست دو هدف دارد :
۱ -نمایش روسیه به عنوان یک کشور پرچمدار صلح و دیپلماسی برای حل مشکلات جهانی و این که گره نهایی بحران سوریه را در نهایت این کشور با مشارکت ایران و ترکیه باز خواهد کرد، شاه بیت هدف روسیه در این مذاکرات صلح است. این نمایش بیشتر برای کشورهای اتحادیه اروپا که سیاست همراهی با آمریکا را دنبال می کنند در نهایت باجلب اعتماد یاران اروپایی همراه خواهد بود. با حل بحران سوریه می توان گفت بحران آورگان گسیل شده به اروپا نیز حل خواهد شد.
۲-دومین نیت روسیه در پیشنهاد برگزاری در قزاقستان ،جلب اعتماد در خارج نزدیک است. در دو دهه اخیر پروسه گسترش ناتو و گسترش دموکراسی به شرق نقش روسیه را در این کشورها کمرنگ کرده بود. این نشست در پوسته داخلی کشورها ی مشترک المنافع ونمایش قدرت روسیه در حیاط خلوت خود برای کشورهای خارج نزدیک است . درنهایت این استراتژی روسیه می تواند به احیای ذهنی روسیه در خارج نزدیک کمک کند. از طرفی عدم حضور آمریکا که فقط به فرستادن سفیر خود در قزاقستان اکتفا کرده بود توانست این استراتژی روسیه را پرنگ تر کند.در این بین ترکیه و ایران هر چند بعنوان همکاران این طرح توانستند ازاین شرایط تاحدودی استفاده کنند ولی بهره برداری سیاسی اصلی از آن روسیه بود .
تحریریه مجله ایرانی روابط بین الملل