نویسنده: محمدعلی هژبری
عضو هیئت تحریریه مجله ایرانی روابط بین الملل
کتاب تغییرات سیاست خارجی ج.ا.ا. در دوران دولت محمود احمدی نژاد (دولت های نهم و دهم )در چهار فصل، ارائه شده است.
بعد از کلیات، در فصل اول با عنوان "محدودیت ها و فشارهای ساختار بین الملل بر جمهوری اسلامی ایران"، به نگرش امنيتي آمريكا و اروپا به جمهوري اسلامي ايران و رویکرد هر دو بازیگر در قبال موضوعاتی مانند حقوق بشر، دموکراسی، پرونده هسته ای ایران بررسی شده و در ادامه به ورود شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی و شورای امنیت سازمان به پرونده هسته ای ایران و مراحل مختلف ان پرداخته است.
در فصل دوم به " تغییرات سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران " در این دوره پرداخته شده است. تغییراتی مانند بازتعریف روابط با غرب، شرق گرایی، جنوب گرایی، نکات ضعف و مثبت هر کدام، تحول در پرونده هسته ای ایران و مزایا و معایب ان نسبت به دوره ی رئیس جمهور خاتمی تشریح شده و رویکرد دولت در قبال تحولات منطقه و جهان بررسی شده است. در فصل سوم با عنوان " اصول سیاست خارجی احمدی نژاد " جهت گیری، اصول رفتاری، گفتمان حاکم بر سیاست خارجی احمدی نژاد تبیین شده است.
در فصل چهارم با عنوان " ارتقا سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران" ، نکات ضعف دیپلماسی و سیاست خارجی دولت نهم و دهم در ارتباط با دیپلماسی هسته ای، حوزه ی امریکای لاتین، شرق گرایی، ارتباط با روسیه و تاثیر ان بر روابط ما اسیای مرکزی و قفقاز، سند چشم انداز بیست ساله و دست یابی به قدرت اول منطقه تشریح وتبیین شده و راهکارهایی برای هر یک از انها داده است.
طبق نظر نویسنده، نقطه کانونی سیاست غرب نسبت به ایران، عدم پذیرش ایران به عنوان یک کشور مسئول و مستقل، رشدیافته و بازیگرمهم در عرصه تعاملات جهانی است وبا دستاویز قرار دادن موضوعاتی چون حقوق بشر، حمایت از تروریسم، تلاش برای ناامن سازی عراق و افغانستان، مخالفت با روند به اصطلاح صلح خاورمیانه و...حاکمیت ایران را مورد تهاجم قرار میدهند. در تلقی غرب، دستیابی ایران به فن آوری غنی سازی اورانیوم یعنی تثبیت موقعیت منطقه ای و جهانی ایران که به معنی تثبیت قدرتی معارض در برابر غرب می باشد.
دولتمردان جمهوری اسلامی به این نتیجه رسیده اند که سیاست تنش زدایی واعتمادسازی نتیجه ای در پی نداشته و باز شاهد مداخله نظامی آمریکا در منطقه خاورمیانه، افزایش مداخله در امور داخلی ایران، فشارهای سازمان یافته از طریق نهادهای بین المللی، ایجاد اختلال در روابط ایران و دیگر کشورها هستیم وبالتبع شاهد تغییرات وسیعی در سیاست خارجی دکتر احمدی نژاد بودیم که عموما نشانگر مقاومت کارگزار در برابر ساختار بین الملل(شورای امنیت سازمان ملل، اتحادیه اروپا، آژانس هسته ای و...)بوده است واین تغییرات را میتوان در قالب سیاست نگاه به شرق، جنوب گرایی در چارچوب روابط با کشورهای جهان سوم، عدم توجه به قطعنامه های شورای امنیت و آژانس هسته ای و تداوم مُصرانه سیاست هسته ای، دیپلماسی فعالتر وسیاست تهاجمی در برابر غرب و آمریکا خلاصه کرد.
تحریریه مجله ایرانی روابط بین الملل
