بنامین صادقی کارشناس روابط بین الملل
بنا به گزارش سنتکام، تمرین های هوایی مشترک آمریکا، اسراییل و عربستان و بحرین همراه با گشت‌های حضوری و پرواز بمب افکن های مافوق صوت بر فراز خلیج فارس، تنگه هرمز و دریای عمان و خلیج عدن و دریای سرخ و کانال سوئز جریان داشته است و از طرفی ایران با مرزهای آبی و خاکی گسترده در میان همسایگان پرتعداد، از جایگاه ممتاز و ویژه‌ای در سطح منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای برخوردار است به طوری که استفاده از کارکردهای گسترده دیپلماسی توسط ایران می‌تواند به سرعت در کانون توجه و جاذبه دیپلماسی منطقه‌ای و جهانی قرار گرفته و تجزیه و تحلیل داده های دموکراتیک و دیپلماتیک معمولا نشان می‌دهد که ایران باید از موقعیت و اقدام راهبردی خود نهایت استفاده ی ممکن را ببرد و ایران می تواند با اتخاذ و در پیش گرفتن رویکرد های همکاری جویانه، مسالمت جویانه و مشارکت جویانه در سطح منطقه‌ای با رویکردهای تهاجمی و ستیزه افزا فاصله معناداری گرفته و گام به گام به یک شرایط استوار و مطلوب دیپلماتیک و با ثبات امنیتی دست یافت و با ایجاد خبره گی و ترکیب و تقلیل راهبردهای تهاجمی به راهبردهای دادوستد جویانه و تعامل سویانه، در نهایت به راهبرد اصلی همکاری دفاعی و امنیتی ایران با کشورهای مهم منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای دست یافت و این همکاری ها را اولویت بندی نمود و پیشنهادهای اجرایی لازم را به منظور پر کردن شکاف‌های موجود و رسیدن به موقعیت و نقطه مطلوب ارایه داد.
و از طرفی ایران و اسراییل و عربستان به عنوان سه کشور و بازیگر اصلی و مهم در مسایل منطقه‌ای و بین‌المللی، موقعیت و موضوعیت جدی دارند، بدین معنا که ایران برای دستیابی به بازارهای جامعه جهانی و رشد صنعت و بازارهای داخلی و رفع تحریم‌ها و رسیدن به راهکارهای مرضی الطرفین در خصوص مسایل هسته‌ای و منطقه‌ای و حقوق بشری، ناگزیر به رد و بدل داده های مختلف امنیتی، اطلاعاتی با بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای است، تا بتوان به برخی هم افزایی های مشترک دست یافت و از آن جایی که تامین منافع ملی و امنیت ملی معمولا مهم ترین هدف هر کشوری به شکل عمده محسوب می‌شود، تامین کامل منافع ملی مستلزم شناخت چالش ها و تهدیدها و فرصت های جاری در ماهیت و محیط سیال منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای و اتخاذ و در پیش گرفتن راهبردهای دفاعی و امنیتی متناسب و همسو با آن است و ایران قادر است که با اتخاذ راهبرد دفاعی چند سویه و چند لایه، به عنوان یک نقشه راه، از ابزارهای قدرت خویش در مسیر تنش‌زدایی منطقه‌ای بهره برده و چشم‌اندازهای جدیدی از امنیت ملی را به تصویر کشید.
چرا که ایران و اسراییل و عربستان در کنار بازیگران مهم فرامنطقه ای همچون آمریکا، چند بازیگر مهم در مقیاس‌های خودشان محسوب می گردند و نیز هرکدام اهداف مشخص و چشم‌اندازهای گاه متفاوت و گاه مشابهی را دنبال می‌کنند و از این رو ایران می تواند ضمن حفظ روابط خوب و حسنه خویش با روسیه، چین و کشورهای شرقی و برخی کشورهای اروپایی، روابط خود را وارد "کانال تنش زدایی سازنده" با آمریکا و اسراییل و عربستان و بحرین و امارات و سایر کشورهای عربی منطقه ای نماید و جایگاه متعالی تر و وزین تری نسبت به گذشته در تحولات و رویدادهای منطقه‌ای به دست آورد، ترسیم این شرایط می‌تواند تصویر ایده آل تر و مناسب تری در عبور از شرایط سخت اقتصادی و امکان برون‌رفت مسالمت‌آمیز از شرایط بحرانی ایران را به تصویر بکشد و با باور و با ورود به پیچیدگی‌های تعامل و همکاری های چند سویه و چند لایه با کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای، ایران نیز یکی از اضلاع و یکی از اعضا و اجزای همکاری های دفاعی و امنیتی و نظامی امریکا، اسراییل و عربستان و بحرین می تواند باشد و ایران نیز بتواند با حسنه سازی مناسباتش در حین تمرین های نظامی مشترک طرفین، حضور اشتراکی یافته و نیز به نوسازی ناوگان هوایی دفاعی و امنیتی خویش مبادرت ورزد و اتخاذ چنین رویکردی در قبال این بازیگران و به خصوص اسراییل، نفی کننده آرمان فلسطین نمی تواند تلقی گردد و همزمان طرفین اسراییل و فلسطین به ترک منازعات و رسیدن به همزیستی و ترک مخاصمات توسط ایران تشویق گردند و ایران از این رهگذر می‌تواند اهداف مشخصی را در منطقه دنبال کرده و با ایجاد همگرایی در لایه‌های مختلف منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای، موجبات ایجاد ظرفیت‌های اقتصادی، سیاسی و امنیتی جدید گردد و جایگاه بهتر و مناسب تری را در عرصه‌های استفاده از ابزارهای حقوقی و دیپلماتیک را به تصویر عینی کشید و بر برخی تضادها و تعارض های ناخواسته و نامطلوب و غیر سازنده غلبه کرد و به منافع گسترده مادی و معنوی در پرتو همکاری‌های گسترده ی سیاسی، اقتصادی و دفاعی و امنیتی دست یافت و زمینه های تفریق و بسترهای واگرایی و تقابل را مسدود نمود و امکان بروز مشکلات را به حداقل رساند و خطاهای راهبردی را به کناری نهاد و عوامل تاثیرگذار بر تدوین و شکل گیری و شرط گرفتن راهبردها و رابطه های همکاری های دفاعی و امنیتی ایران و بازیگران منطقه‌ای را مورد توجه و تاکید قرار داد و از بستر محدودیت‌ها و انزوا خارج شده و با ضرورت توجه هوشمندانه به تمامی جنبه های مرتبط، عوامل موثر همکاری‌های دفاعی و امنیتی ایران و کلیه کشورهای منطقه‌ای و به طور خاص اسراییل و عربستان را مورد شناسایی و اهمیت قرار داد و با راهبردهای مناسب برای همکاری‌های دفاعی و امنیتی، به مقابله با وضعیت های خطیر احتمالی آینده برخاست و ایران بتواند با تقویت بهره برداری‌های مناسب از امکانات و ظرفیت های بالقوه و بالفعل و کشف ناشده، در جهت تامین هر چه بیشتر امنیت، تامین منافع ملی و رفع تحریم‌های اقتصادی و دستیابی به شکوفایی اقتصادی، بهره ی لازم و شایسته را جست.
نحریریه مجله ایرانی روابط بین الملل
تحریریه م
بنیامین صادقی(پژوهش گر صلح و مناسبات بین المللی)
