دکتر امیر هوشنگ میرکوشش

 روش شناسی ترکیبی با تاکید بر همگرایی پارادیمی در صدد ترکیب روش های کمی و کیفی در یک مطالعه واحد به طور همزمان، متوالی یا متغیر است. روش پژوهش ترکیبی به دو دسته همزمان و متوالی تقسیم می شود. طرح ترکیبی همزمان طرحی است که در آن دو رهیافت کمی و کیفی به طور همزمان طراحی و اجراء می شوند.به عبارت دیگر می توان از هر دو روش کمی و کیفی به طور همزمان استفاده کرد.طرح ترکیبی متوالی به طرحی گفته می شود که در آن یکی از رهیافت ها به دنبال رهیافت دیگر طراحی و اجراء می شود.

در دسته بندی دیگری طرح های ترکیبی همزمان و متوالی بر اساس منطق استدلال و نه رهیافت پژوهشی به دو دسته طرح های ترکیبی قیاسی و استقرایی تقسیم می شوند. طرح های قیاسی، طرح هایی هستند که با اتخاذ رویکرد قیاسی- فرضیه ای و تعیین چهارچوب نظری از پیش تعیین شده انجام می شوند و هدف از آن ها نظریه آزمایی است و عمدتا در روش های کمی مصداق پیدا می کنند. در حالی که طرح های استقرایی، رویکرد داده محور داشته و هدف از آن ها نظریه سازی است.این نوع طرح ها خاص روش کیفی هستند.

 ویژگی های پژوهش ترکیبی در جدول زیر آمده است:

 تعریف پژوهش ترکیبی

  نوعی روش پژوهشی است که درآن پژوهشگران عناصر رویکردهای کمی و کیفی را به منظور درک عمیق پدیده را با هم ترکیب می کنند. این ترکیب می تواند در کلیه مراحل تحقیق از جمله جهان بینی ها، جمع آوری دادها و تحلیل و تفسیر نتایج صورت گیرد.

• نکته: این روش با عناوین مختلف شناخته می شود مانند: ترکیبی، آمیخته، درهم تنیده، کمی و کیفی، همسوسازی و....

چرایی استفاده از روش ترکیبی در مسئله پژوهشی

 نیاز به هر دو رویکرد کمی و کیفی

• نیاز به بهبود مطالعه با استفاده از داده های یک منبع ثانویه
• نیاز به تبیین یافته های کمی
• نیاز به جستجوی اولیه کیفی

   روش های ترکیب داده ها

قسمت دوم

 تحریریه مجله ایرانی روابط بین الملل