فرهنگ و روابط بین الملل

تحول درفرهنگ ارتباطات و مقوله گفتگوهای مدرن

 سیده مسعوده میر مسعودی*

 فرهنگ گفتگو یا ارتباطات کلامی یکی از مقوله های مهم در تاریخ هر کشوری است .زبان گفتگو یا به عبارت دیگر نحوه و چگونگی ارتباط ها در هر عصری مختص به آن دوره می باشد . مد نظر این تحلیل زبان و چگونگی ارتباط گوینده و مخاطب بعد از ورود فن آوری ارتباطی اولیه مثل رادیو و در ادامه پیشرفت در حوزه ارتباطات تا به امروز است .شاید امروزه عجیب بنظر بیاید که فوتبال را از رادیو با گوش تماشا کنیم !! ولی یک زمانی این جزو روند طبیعی و روزمره مردم بوده و چیزی عجیبی نبود.
در آنالیز این مسئله می توان دو عامل را از نظر تکنیکی مهم دانست اول در مورد گوینده موضوع بود، اینکه چگونه گوینده صحنه را بطور حرفه ای بازگو می کند دوم مسئله درفرد شنونده است که بایستی ذهن قوی و در عین حال علاقمند داشته باشد که با شنیدن ،صحنه های بازی را به تصویر می کشد . در هرحال این اتفاقی است در حوالی بعد از جنگ جهانی اتفاق افتاده است .و ما می توانیم آن دوره را مرور کنیم و شاید هم نتوانیم موقعیت آن زمان را درک کنیم .
حال با پیشرفت فناوری، اپ جدیدی در آمریکا متولد شده که ورژن جدیدی یا به عبارتی با آن درک و نگرش وارد دنیای مدرن شده است که کلاب هاوس نام گرفته البته این مقوله یک ویژگی متفاوت دیگری هم دارد و آن اینکه باید ابزار مخصوص(آیفون )را داشته باشی و هم اینکه یک دعوت نامه داشته باشید و هم چنین قوانین خاص آن راهم رعایت کنی که اگر بخواهی از قانون اش سرپیچی کنی هم خودت و هم دعوت کننده ات حذف می شود .
با این مقدمه این روزها ما شاهد حرف های بی محابا و دور از ترس را از این اپ شاهدیم.براستی چه چیزی در طول 70 سال این فن آوری و درک از آن تغییر کرده است ؟ هدف چیست؟ این ابزار چقدر می تواند در نگرش مردم و هدایت آنها تاثیر بگذارد ؟در نگاه کلی تر مردم بعد از پاندمی کرونا زبان ارتباطاتشان تغییرات عمیقی کرده است و شاهد هستیم که اکثر ارتباط ها با واسطه این ابزارها صورت می گیرد و زبان گفتگوی مستقیم به زبان گفتگوی با واسطه تبدیل شده است . بالطبع فرهنگ گفتگو نیز از آن اصول و قوانین به اصولی دیگر تغییر یافته است .
ما در فرهنگ گفتگوی مستقیم حتی زبان بدن را هم در کنار گفتگو قرار می دادیم و بعد در آن موضوع به تحلیل یا ریشه یابی می پرداختیم ولی هم اکنون ما در اپ جدید یک فرد آشنا راداریم که به زبان جدید و تغییر و با زاویه کاملا مخالف با روند قبلی صحبت می کند راه تشخیص ما چیست؟چگونه می توانیم درست و نادرست از هم تمیز دهیم ؟چگونه می توانیم با این حجم تناقضات برای آینده تصمیم بگیریم ؟آیا فرهنگ جاری در این گفتگوها تازه است و فرهنگ جدیدی در ارتباطات و تبادل اطلاعات نهفته است ؟ آیاارتباطات و فهم جدید از این جنس گفتگو ها می تواند پروپاگاندای تبلیغاتی باشد؟ یا باید ملت ها نگرش خود را عوض کنند و درک متفاوت از حقیقت یابی را داشته باشند ؟
بهرحال چه بخواهیم و چه نخواهیم این پروسه در حال انجام شدن است و دولت و ملت ها باید بتوانند موازی با این نوع ارتباط خودرا تطبیق بدهند .در این بین نکته قابل توجه تمیز دادن و تشخیص به موقع و پذیرش درست است که این هم نیاز به آموزش بالا به پایین و موازی دارد و شاید به جرات بتوان گفت نیاز به آموزش هم ساختار و هم کارگزار دارد تا این ابزار در حد ابزار بماند و اهداف کلیدی زیر چتر خود قرار ندهد. آگاهی هوشمندانه در سطوح بالاتر و رفتارهایی منافع ملی محور می تواند از ابزاری برای منحرف شدن از مصالح ملی و منافع ملی جلوگیری کند و فرهنگ گفتگو شاید در مسائل فنی و نوع ارتباط تغییر کند ولی فهم و اندیشه حفظ منافع ملی در جهت امنیت ملی و حفظ ارزشهای ملی تامین شود .

*سردبیر مجله ایرانی روابط بین الملل

تحریریه مجله ایرانی روابط بین الملل