ترجمه:دکتر یوسف بشارت،زهرا رضایی
نویسندگان: مایکل گرین و اوآن مدیروس
جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا مصمم وارد کاخ سفید شد تا اعتماد از دست رفته جهان نسبت به ایالات متحده را احیا کند. احیای این امر بیشتر در منطقه هند – اقیانوسیه حائز اهمیت است، منطقه ای که به مانند اروپا در دوران جنگ سرد در مرکز اهمیت ژئوپلتیکی قرار گرفته است. حضور، نفوذ و اعتبار آمریکا در منطقه رو به افول است و احیای این امور برای بایدن مانند بیرون آمدن از عمق یک چاه عمیق است. کره شمالی با وجود جلسات به ظاهر واقعی ترامپ در حال گسترش برنامه های هسته ای و موشکی خود می باشد . جنوب شرقی آسیا به تأسی از گذشته واشنگتن به دنبال انعقاد توافقنامه تجاری جدیدی با آسیا و اروپا است. چین در جبهه های بی شماری در حال گستراندن مرزهای خود می باشد. این کشور در هنگ کنگ ، تبت و سین کیانگ دست به سرکوب می زند .همچنین تحریم های اقتصادی هدفمندی بر استرالیا اعمال نموده و در مبحث نظامی نیز به دنبال پیشبرد ادعاهای ارضی خود چه در محدوه زمین و چه در سطح دریا می باشد . اهمال کاری کابینه ترامپ نسبت به همه گیری ویروس کرونا و شورش اخیر در کنگره به اعتبار ایالات متحده در میان سیاستگذاران لطمه وارد کرده است.
بایدن اگر می خواهد آبروی از دست رفته ایالات متحده را احیا کند و در هند - اقیانوسه قدرتمند ظاهر شود، بایستی به فکر ارائه یک راهبرد جسورانه و دوراندیشانه باشد. جورج شولتز، وزیر پیشین امور خارجه، دیپلماسی را به عمل باغبانی مانند دانست؛ وی معتقد بود همانطور که صبر به پرورش روابط و هرس علفهای هرز می انجامد، امنیت و کامیابی نیز از طریق صبر حاصل می شوند. اما امروزه با توجه به شدت رقابت و وجود نگرانیهای جدی درباره ظرفیتها و تعهد ایالات متحده در هند - اقیانوسیه صرفا یک باغبان خوب بودن کافی نیست. بایدن باید فراتر از یک باغبان خوب عمل کند، به گونه ای که منطقه را از بار روانی پساترامپ خارج کرده و اعتماد از دست رفته آمریکا را احیا کند.
ایالات متحده آمریکا پیش از این نیز با چنین چالشی در آسیا روبرو بوده است . واشنگتن برای موفقیت و حفظ تفوق در قسمتهای زیادی از منطقه برنامه ریزی کرده است، به همین دلیل در چنین بزنگاهی به جای پذیرش مفهوم افول، توانایی ها و ظرفیت استراتژیک خود را به صورت غیر منتظرهای به نمایش گذاشته است. جرج روزولت در اثنای جنگ جهانی دوم باور شکستی ناپذیری ژاپنی ها را با حمله هوایی دولیتل به توکیو در آوریل 1942 درهم شکست. ریچارد نیکسون در سال 1970 وضعیت نامطلوب آمریکا را به وسیله گشایش درها به سمت چین دگرگون کرد. رونالد ریگان نیز توانست بعد از حمله شوروی به افعانستان و کامبوج اوضاع را به نفع آمریکا تغییر دهد. وی توانست از طریق اتحاد با ارتش ژاپن کار نیروی دریایی شوروی را مختل کند و از پیشروی هرچه بیشتر این کشور به سمت اقیانوس آرام جلوگیری کند. اینها نمونههایی از حرکات جسورانه و تا حدودی پر خطری بودند که بر قدرت، قاطعیت و توانایی آمریکا صحه می گذارند.بایدن هم باید چنین بلند همتی را از خود به نمایش بگذارد. او ممکن است فرصتی برای انجام اقدامات استراتژیک در مقیاس اقدامات صورت گرفته مشابه اقدامات روزولت و نیکسون نداشته باشد. اما دست کم چهار فضای بازی در زمینه اقتصادی، دفاعی، اتحاد و زیرساختها برای بایدن وجود دارد تا اعتبار از دست رفته امریکا را در زمینه تعهدات و توانایی های این کشور در منطقه هند – اقیانوسیه احیا نماید.
این اقتصاد گیج و منگ است...
وقتی صحبت از رقابت اقتصادی به میان میآید، واشنگتن به لاک دفاعی فرو میرود. ایالات متحده دیگر نمی تواند با اتکا به اندازه و جاذبه های اقتصادی خود و همچنین تحرکات بخش خصوصیاش، کشورها را مجاب کند تا در لوای قوانین و سیستمهای بین المللی که مورد حمایت خود این کشور قرار دارد ، فعالیت کنند. چین در بحث منابع بالادستی و مقاصد نهایی برای صادرات به سمت آسیا درحال ربودن گوی سبقت از آمریکا است، که در این صورت این کشور به نقطه مرجع اقتصادی برای حکومتهای آسیا تبدیل خواهد شد. (در تایید این موضوع، در سال 2020، جنوب شرقی آسیا بزرگترین شریک تجاری چین به جای آمریکا و یا اروپا بوده است.) در سالهای اخیر این منطقه دو قرارداد جامع تجاری منعقد کرده است_ توافقنامه جامع و پیشرو برای مشارکت ترانس اقیانوس آرام (CPTPP) و مشارکت جامع اقتصادی منطقهای (RCEP)_ که آمریکا عضو هیچکدام نیست.
ایالات متحده آمریکا به شدت نیازمند بازگشت به مراودات اقتصادی در منطقه هند_ اقیانوسیه است. بایدن میتوانست با چراغ سبز جهت پیوستن به (TPP) و یا قراردادهای گذشته آن جانی تازه بگیرد، اما سیاست داخلی اجازه چنین کاری را به وی نخواهد داد. در عوض دولت باید چشم اندازی بلند پروازانه در راستای اقتصاد آسیایی برپایه رشد مشترک و موفقیتی پایدار و بدعتی مسئولانه تعریف کند. واشتنگتن توانایی ارائه برنامه ای که منحصرا بتواند با نفوذ اقتصادی مقابله کند ، ندارد. ولی این کشور می تواند عنوان کند که هدفش ارتقا رفاه اقتصادی طبقه متوسط در هند_ اقیانوسیه است. برای تحقق این امر، بایدن باید مسائل گسترده مربوط به منطقه از جمله بهداشت عمومی، ناهمسانی درآمد و تغییرات اقلیمی را مورد بررسی قرار دهد.امروزه با توجه به نگرانیهای عدیدهای که درباره قابلیتهای آمریکا وجود دارد، صرفا یک باغبان خوب بودن در منطقه هند_ اقیانوسیه کافی نخواهد بود.
آمریکا می تواند با رعایت عدالت ، شفافیت و مسئولیت پذیری سابقه خوبی برای رهبری اقتصادی خودش به جا بگذارد.برخی از رسوم چین که در تضاد با چنین ارزشهایی هستند، منافع اقتصادی در منطقه هند - اقیانوسیه را به مخاطره می اندازند. این امور شامل کنترل متصلب چین بر روی جریان آزاد اطلاعات و اقتصاد دیجیتال، عدم رعایت حریم خصوصی و حق مالکیت معنوی، اعمال سوبسید بیش از حد بر روی مشاغل دولتی و همچنین عدم شفافیت در مرز میان فعالیت های بازرگانی و نظامی می شود. به تصویرکشیدن ارزشهای اقتصادی آمریکا نه تنها مفید خواهد بود، بلکه با تأثیر مخرب چین نیز مقابله خواهد کرد. ایالات متحده می تواند اقدامات عملی برای پیشبرد این چشماندازها داشته باشد. دولت بایدن باید برای یک توافق تجاری دیجیتال که بتواند نگرشهای منطقه ای را به سمت استفاده از اطلاعات خصوصی و هوش مصنوعی سوق دهد ، مذاکره کند. دولت بایدن باید مجدانه به دنبال یک متحد بخش خصوصی محور باشد، متحدی که متمرکز بر ارتقاء میزان سرمایهگذاری آمریکا در زیرساختهای آسیا، پروژههای انرژی پاک و همچنین به دنبال مدیریت طرح ویژه آسیایی در جهت اجرای قوانین در رقابتهای ملی که به دنبال ایجاد تحرک برای تلاش موازی در سازمان تجارت جهانی هستند، باشد. دولت بایدن باید همکاری نزدیک با توکیو داشته باشد، تا ابتکارات سیاست اقتصادی ژاپنی - آمریکایی را برای اعمال عدالت و شفافیت در فعالیت اقتصاد منطقهای مانند انرژی پاک و زیرساختهای مالی را ارتقاء دهد. برای شروع رهبری روابط مالی بایدن باید بیدرنگ دستش را برای میزبانی همکاری اقتصاد آسیایی در سال 2023 و همکاری با مقرهای 2021 و 2022 تایلند و نیوزلند برای ساخت مجموعهای از پیشرفتهای بنیادی بلند کند.
ساخت ، ساخت، ساخت
سرمایه گذاری در زیرساختها به صحنه دیگری از رقابت تبدیل شده است. چین بصورت ویژه ازطرح یک کمربند یک جاده برای گسترش نفوذ خود بهره گرفته است . این کشور بیش از صد میلیارد دلار در سیستم حمل و نقل ، انرژی و هم چنین پروژه های دیجیتالی برای اتصال آسیا به اروپا سرمایه گذاری کرده است. از سیستم مترو در جاکارتا گرفته تا بندری در کامبوج، و هم چنین انتقال فیبر کابلهای نوری از طریق پاکستان به یک نیروگاه در بنگلادش همه شاهدی بر توانایی های این کشور در مبحث زیرساخت می باشند.
واشنگتن نه منبع و نه ظرفیتی برای مقابله مستقیم دارد. دولت ترامپ سعی کرد با طرحهای برنامه ریزی شده ای که هرگز هم جوابگو نبودند، بصورت مستقیم با حضور چین مقابله کند. واشنگتن وقتی استانداردی در سطح بالا به منظور طراحی و یا اجرای پروژها تعریف میکند ، وقتی پروژه هایی با کیفیت بالا در زمینه مدیریتی و مالی ارائه میدهد و یا وقتی ساز و کاری معتبر برای کنترل کیفی قراردادها و پروژه ها تعریف می کند، به بهترین حالت ممکن آنها را پیاده می کند . در صورتی که آمریکا تصمیم بگیرد که این قابلیت های خود را در زیرساختهای آسیا به کار گیرد، می تواند بجای احداث بنادر و راه آهن توافقات و قراردادهایی در زمینه ساخت پایه ریزی نماید.. در همین زمینه استرالیا و ژاپن اخیرا با آمریکا مبادرت به همکاری نموده اند و اینگونه همکاری ها باید هند، کره جنوبی، اروپا و دیگر کشورها را هم شامل شود.
دولت بایدن باید اجلاس جهانی زیرساختها را بر اساس مدل نشستهای امنیت هستهای و آژانس امنیت سلامت جهانی اوباما، دو بار در سال برگزار نماید. این اجلاسها که ظرفیت جذب چین را هم دارند، به آمریکا این اجازه را خواهد داد تا در ایجاد و مدیریت گفتوگوهای جهانی که بر زیرساختهایی که در مباحث امور مالی، تحمل پذیری بدهی، طراحی پروژه، حقوق کار و محیط زیست و همکاری چند جانبه متمرکز است، ورود پیدا کند. به عنوان انگیزه برای مشارکت آمریکا میتوانست دعوت سرمایه گذاران خارجی برای همکاری با بودجه پروژه زیرساخت آمریکا را مد نظر داشته باشد. طرح این ایده برای رقابت مستقیم با چین نیست، بلکه فراتر از آن است. این ایده به دنبال ایجاد چارچوبها و مشوق هایی است که سطح پروژه های بی آر ای را ارتقاء داده و این امکان را برای آمریکا فراهم می آورد تا بگونهای معنا دار و پایدار وارد بازی ها شود. اگرچه آمریکا قصد داشت با تی پی پی همکاری کند، ولی هدفش ایجاد مجمعی در راستای تشویق چین برای ارتقاء استاندارهایش به منظور کسب یا حفظ دسترسی به پروژهها در آسیا و دیگر نقاط جهان بود.
ادامه دارد...........
تحریریه مجله ایرانی روابط بین الملل
