دکتر امیر هوشنگ میرکوشش

به طور کلی، یک طرح پژوهشی باید همه عناصر کلیدی مورد نیازدر فرایند پژوهش شامل اطلاعات کافی را به خوانندگان ارائه دهد. صرف نظر از حوزه پژوهش  و روش  انتخابی ، تمام طرح های پژوهشی باید به سوالات زیر پاسخ دهد: برنامه ریزی برای به انجام رساندن؟ چرا می خواهید آن را انجام دهید؟ و چگونه می خواهید  آن را انجام دهید؟ پروپوزال باید اطلاعات کافی برای متقاعد کردن خوانندگان  ارائه دهد،  بنا براین  شما باید درک خوبی از ادبیات مربوطه و مسائل عمده  طرح داشته باشید. و این که روش  شناسی طرح شما خود را اثبات نماید.

 کیفیت  طرح   کاملا وابسته به کیفیت  پروپوزال  طرح  می باشد . پروژه های تحقیقاتی خوب ممکن است  تنها به دلیل پروپوزال ضعیف رد شوند . بنابراین، پروپوزال باید  منسجم، روشن و قانع کننده باشد.موارد زیر در تهیه یک پروپوزال باید رعایت گردد:

 عنوان
باید مختصر و توصیفی باشد. به عنوان مثال، عبارت، "بررسی ..." می تواند حذف شود. اغلب عنوان را  می توان به صورت یک رابطه کاربردی بیان نمود، چرا که باید به وضوح  متغیرهای مستقل و وابسته را نشان دهد. با این حال، در صورت امکان، عنوان باید آموزنده  وجاذب باشد . عنوان موثر نه تنها  علاقه خواننده، بلکه توجه او را نسبت به طرح جلب می کند.

 چکیده
حدود 300 کلمه است.  سوال  و فرضیه  و روش و یافته های اصلی در این جا مطرح می گردد . توصیف روش می تواند شامل طراحی، نوع روش، نمونه و هر ابزار دیگر باشد که استفاده می شود.
 
مقدمه
مقدمه به طور معمول با  تمرکز بر طرح مسئله پژوهش و موارد فوق نوشته می شود. مقدمه به طور کلی عناصر زیر را پوشش می دهد:

 ·    بیان مسئله پژوهش، که اغلب به عنوان هدف از مطالعه  به آن اشاره می شود.

 
·   فراهم کردن بافت و زمینه  برای سوال پژوهش  به طریقی که ضرورت و اهمیت آن را نشان دهد.

 
·     ارائه منطق پروپوزال و به وضوح نشان دادن ارزشمند بودن آن.

 
·     بیان مختصر موضوعات و مطالب مهم و سئوالات فرعی.


·   شناسایی متغیرهای کلیدی مستقل و وابسته ، مشخص  کردن پدیده ای که  می خواهید بررسی کنید.

 
·   بیان فرضیه یا نظریه خود ( در صورت وجود).

 
·   تنظیم محدوده و یا مرزهای پژوهش پیشنهادی خود به منظورفراهم نمودن تمرکز روشن روی موضوع .

 
·   ارائه تعاریف مفاهیم کلیدی.

ادبیات پژوهش
بررسی ادبیات پژوهش چند وظیفه مهم را انجام می دهد:

1.تضمین می کند که شما دوباره "چیزی را اختراع نکنید" یعنی کار تکراری انجام ندهید.

2. اعتبار دادن به کسانی که زمینه تحقیق شما را فراهم نموده اند.

3.  دانش شما را از مسئله پژوهش نشان می دهد.

4. درک شما را از مسائل نظری و پژوهش های مربوط به موضوع مورد تحقیق نشان می دهد.

5.  توانایی شما را به ارزیابی انتقادی اطلاعات ادبیات مربوطه نشان می دهد.

6. توانایی شما را به ادغام و سنتز ادبیات موجود نشان می دهد.

7. بینش نظری جدید و یا توسعه یک مدل جدید را به عنوان چارچوب مفهومی برای تحقیق شما فراهم می کند.

8. خواننده شما را متقاعد می کند که پژوهش پیشنهادی شما سهم قابل توجه و  مهمی در ادبیات مربوطه خواهد داشت (به عنوان مثال، حل یک مسئله نظری مهم و یا پر کردن یک خلاء بزرگ در ادبیات) .

روش شناسی
بخش روش شناسی  بسیار مهم است زیرا آن چگونگی برنامه ریزی شما برای مقابله با مشکل تحقیق را نشان می دهد.روش شناسی طرح کاری شمادربیان فعالیت های لازم برای تکمیل پروژه راتوصیف می کند.اصل راهنما برای نوشتن بخش روش شناسی این است که باید  شامل اطلاعات کافی برای خواننده  باشد  که وی تشخیص دهد روش شناسی پژوهش مناسب انتخاب شده است. حتی برخی استدلال می کنند که یک طرح خوب باید اطلاعات کافی برای محققان واجد شرایط دیگر را برای اجرای این بررسی داشته باشد.باید برای نشان دادن دانش خود از روش های جایگزین استفاده نمایید و این مورد که رویکرد شما مناسب ترین و معتبرترین راه برای پرداختن به موضوع مورد تحقیق است.

توجه داشته باشید که موضوع مورد تحقیق شما ممکن است به بهترین وجه با تحقیق کیفی پاسخ داده شود. با این حال، از آنجا که بسیاری از روانشناسان جریان اصلی هنوز در برابر تحقیق کیفی، به ویژه انواع پدیدار شناسی  تعصب دارند ، ممکن است نیاز به توجیه استفاده از روش های کیفی داشته باشید.علاوه بر این، از آنجا که قوانین به خوبی تثبیت شده و کاملا پذیرفته شده ای درمورد تحلیل کیفی وجود ندارد، قسمت روش شناسی شما  نسبت به پژوهش کمی سنتی  پیچیده تر است. از همه مهمتر، روند جمع آوری داده ها در پژوهش کیفی است که تاثیر بسیار بیشتری بر روی نتایج در مقایسه با تحقیقات کمی دارد. که دلیل دیگری برای توجه بیشتر در بیان چگونگی جمع آوری و  تحلیل داده ها است. (چگونگی نوشتن روش شناسی تحقیق کیفی می تواند موضوع مقاله دیگری باشد.)

برای مطالعات کمی، روش شناسی به طور معمول شامل بخش های زیر است:

· طراحی : آیا این یک بررسی بر اساس پرسش نامه و یا یک آزمایش است؟ چه نوع طراحی را انتخاب  می کنید؟

·  افراد ویا شرکت کنندگان:چه کسانی در مطالعه شما شرکت دارد؟ازچه نوع نمونه گیری استفاده می کنید؟

· ابزارها :  ازچه نوع  ابزار های اندازه گیری  یا پرسشنامه استفاده می کنید؟ چرا آنها را انتخاب می کنید؟ آیا آنها معتبر و قابل اعتماد هستند؟

· روش: چگونه برنامه  مطالعه خود را انجام می دهید؟ چه فعالیت ها یی را شامل می شود؟نتایج چه مدتی طول می کشد؟

بدیهی است که شما درمرحله پروپوزال نتایج را ندارید. با این حال، باید در مورد نوع جمع آوری اطلاعات  و روش های آماری مورد استفاده جهت پاسخ دادن به سئوال تحقیق و آزمون فرضیه ایده داشته باشید .

 نکات مهم:

متقاعد کردن خواننده طرح از پتانسیل تاثیر گذاری پروپوزال تحقیق مهم است.شما نیاز بر قراری ارتباط حسی  قوی و داشتن اعتماد به نفس  بدون اغراق  نسبت به شایستگی پروپوزال خود دارید.به همین دلیل نیز باید محدودیت ها و نقاط ضعف پروپوزال تحقیق  خود را بیان کنید، که ممکن است با زمان و محدودیت های مالی و همچنین مرحله اولیه پیشرفت حوزه پژوهش توجیه شود.

اشتباهات متداول در پروپوزال نویسی
1. عدم ارائه چارچوب مناسب برای شکل دهی سوال پژوهش.

2.  عدم محدود کردن شرایط مرزی برای تحقیق .

3. عدم استناد به مطالعات برجسته .

4. عدم دقت در کار های نظری و تجربی ارائه شده توسط محققان دیگر.

5. عدم تمرکز در سوال پژوهش.

6. عدم توسعه یک بحث منسجم و قانع کننده برای پروپوزال تحقیق .

7.  جزئیات بیش از حد در مسائل جزئی، و جزئیات ناکافی در مورد مسائل عمده.

8. نداشتن هدف مشخص: رفتن "به همه جای نقشه" بدون  داشتن حس  روشنی از جهت. (بهترین پروپوزال رو به جلو با سهولت و ظرافت مانند یک رودخانه جاری حرکت می کند.)

9. خطاهای استنادی بیش از حد و منابع نادرست.

10. بیش از حد طولانی یا خیلی کوتاه.

11. عدم پیروی از سبک APA.

12.  زیاده نویسی