زهرا شریف زاده*

 نشانه شناسی علمی است که هدف خود را شناخت و تحلیل نشانه ها و نمادها چه آنها که به صورت زبان گفتاری یا نوشتاری در آمده­اند و چه آنهایی که صورت های غیر زبانی دارند ، اعم از نشانه های فیزیولوژیک ، بیولوژیک ، نظام های معنایی ، نظام های ارزشی ، نمادهای نمادین ، جهان بینی های گوناگون و حتی همه­ی اشکال حرکتی ، حالتی ، موقعیتی خودآگاه یا ناخودآگاه ،تاکتیکی ، استراتژیک ، فکر شده یا نشده اعلام می کند .به طور کلی هدف و مقصود نشانه شناسی ، مطالعه نظام های نشانه­ای مانند زبان ها ، رمزها ، نمادها ، نشانه های علامتی و مواردی از این دست است .با توجه به این علم و نشانه های موجود در پی پاسخ به این سوال هستیم که آیا بین ایران و اسرائیل جنگی صورت خواهد گرفت؟

می دانیم ایران و  رژیم صهیونیستی از دهه 1950 متحد بودند ، اما این دوستی با  انقلاب ایران در 1979 پایان یافت. و طی چهار دهه ای که از عمر انقلاب می گذرد همواره تنش و سایه جنگ ایران و اسرائیل با شدت ضعف وجود داشته است، در این میان جمهوری اسلامی ایران موضع قوی ضد اسرائیلی اتخاذ و دولت یهود را محکوم نمود  و در طرف مقابل  اسرائیل پتانسیل ایران برای ساخت سلاح هسته ای را تهدیدی برای موجودیت خود می داند و اسرائیلی ها با اوج گیری قدرت و توان هسته ای ایران طی سال های اخیر از هر گونه تلاش برای توقف و یا کاهش شتاب در افزایش توان هسته ای از تررو گرفته تا جاسوسی، خرابکاری، بحرانی افرینی و غیره دریغ نکرده اند. و با توجه به تاریخچه ی حملات :کشتی تجاری Helios Ray متعلق به یک شرکت تجاری اسرائیلی که از مبدا بندر دمام عربستان به سوی سنگاپور در حال حرکت بود در فوریه 2021 در  آبهای دریای عمان هدف حمله قرار گرفت، کشتی تجاری MV Lori تحت اجاره شرکت XT MANAGEMENT  رژیم صهیونیستی در شمال اقیانوس هند و نزدیکی آبهای دریای عمان در مارس 2021 هدف حمله قرار گرفت و دچار آسیب شدید در بخش داخلی شد، کشتی hyperion RAY متعلق به کمپانی دریانوردی RAY اسرائیل در سواحل بندر الفجیره امارات در آوریل 2021 هدف حمله موشکی قرار گرفت و دچار خسارات جدی شد کشتی CSAV Tyndall که با پرچم لیبریا در حال حرکت از بندر جده عربستان به مقصد بندر جبل علی امارات بود در جولای  در اقیانوس هند هدف حمله قرار گرفت. این کشتی متعلق به یک میلیاردر مشهور اسرائیلی به نام ایال عوفر بود و در نهایت  در ۲۹ جولای، نفتکش MERCER STREET تحت مالکیت اسرائیل در فاصله ۳۰۰ کیلومتری از شهر مسقط پایتخت عمان و در آبهای دریای عرب هدف حمله پهپادی قرار گرفت ،نشانه هایی است که  سبب شده تا خطر جنگ بین اسرائیل و ایران ،  را دو چندان کند .

از دیگر نشانه ها  اینکه  اسرائیل در ترور پنج دانشمند هسته ای ایران از سال 2010 و چندین حمله به سایت های هسته ای  و شهادت دانشمند محسن فخری زاده در داخل کشور دست داشته است. در حادثه دیگری در آوریل 2021، ایران اسرائیل را به دلیل انفجار در بزرگترین تاسیسات غنی سازی اورانیوم مقصر دانسته و در پی گرفتن انتقام  بود. از دیگر اقدامات حمله به سایت های هسته ای ، انفجار یک منبع تغذیه در سال    2007  بود که برای تنظیم جریان ولتاژ در کارخانه غنی سازی نطنز مورد استفاده قرار ‌گرفت و  بخشی از سانتریفیوژها را از بین برد. و یا در سال ۲۰۱۰ استاکس‌نت (Stuxnet)، ویروسی که  توسط اسرائیل و ایالات متحده ساخته شده بود   و با نفوذ به سیستم‌های تأسیسات نطنز بار دیگر آسیب جدی به سانتریفیوژها وارد نمود.و در جولای ۲۰۲۰ نیز انفجار در مرکز مونتاژ سانتریفیوژهای پیشرفته در نطنز، باعث آسیب مجدد این مرکز شد که اورشلیم پست به نقل از مقامات امنیتی اسرائیل گزارش داد که این انفجار ضمن ایجاد اخلال در پیشرفت هسته‌ای ایران، یک پیام بازدارنده بوده که پیشروی بیش از حد ایران در برنامه هسته‌ای قابل تحمل نخواهد بود  و در نهایت اینکه در مارس ۲۰۲۱ ایران پاسخ هسته‌ای به حادثه تابستان ۹۹ در نطنز داد و ایران غنی‌سازی اورانیوم را در تاسیسات هسته‌ای زیرزمینی خود در نطنز با استفاده از سانترریفیوژ پیشرفته IR-4 آغاز کرده است

دیگر نشانه در سوریه می باشد و  از زمان آغاز جنگ داخلی که با اسرائیل هم مرز است ، ایران حضور نظامی خود را در این کشور برای حمایت از متحد خود ، رئیس جمهور بشار اسد ، گسترش داده است. در پاسخ ، اسرائیل به طور فزاینده ای در سوریه علیه اهداف مرتبط با ایران مبارزه علنی انجام داده است.

 در لبنان نیز مسلمانان شیعه در واکنش به اشغال جنوب این کشور توسط اسرائیل ، حزب الله را در سال 1982 تشکیل دادند. جنبش آنها از انقلاب در ایران با اکثریت شیعه الهام گرفته شد و حزب الله تا حدی به نیروی نیابتی سپاه پاسداران ایران تبدیل شده است  و ارتش اسرائیل مدعی است  ، از آخرین جنگ بین اسرائیل و لبنان در سال 2006 ، شاخه نظامی حزب الله زرادخانه وسیعی از موشک ها را در امتداد مرز شمالی اسرائیل ایجاد نموده است. و این در حالی است که اسرائیل اجزای کلیدی برنامه موشکی حزب الله در لبنان را هدف قرار داده است ، در حالی که حزب الله گاهی اوقات با شلیک موشک به اسرائیل و حمله به نیروهای اسرائیلی در مرز ، تلافی کرده است.

از آنچه گفته شد باید توجه داشت که ایران با توجه به حساسیت مذاکرات احیای برجام و ضرورت رفع تحریم‌ها، ممکن است برای مدتی  سیاست صبر استراتژیک پیش گیرد و در وقت مناسب واکنش نامتقارن و کاربردی نشان دهد. دست‌کم در ۳ رویداد عمده علیه ایران که خروج دولت ترامپ از برجام، حادثه انفجار تابستان ۹۹ در نطنز و ترور شهید محسن فخری‌زاد بود ، تهران نشان داده که برای واکنش در قبال اقدامات این‌چنینی، به ندرت احساسی و با تعجیل عمل می‌کند. بلکه مدتی صبر می‌کند، سپس با سنجش شرایط و ارزیابی دقیق از ابزارهای خود و طرف مقابل، واکنشی متناسب صورت می‌دهد.  دوم اینکه  بجای ایجاد هیاهو، نتایج عملی و کارآمد در پی داشته و حامل پیام‌های ضمنی روشن و بازدارنده باشد باید از پاسخ مستقیم و فوری خودداری کرد.

در نهایت اینکه اهداف اصلی ایالات متحده بر این است که به اسرائیلی ها اطمینان دهد که ایالات متحده همچنان به رهبری تلاش ها برای جلوگیری از توان هسته ای ایران ادامه می دهد و اسرائیل را از حمله نظامی خود علیه ایران منصرف می کند.

تحریریه مجله ایرانی روابط بین الملل

عضو هیئت تحریریه مجله ایرانی روابط بین الملل*